Let op – neus dicht! Vandaag 19 april is het de internationale dag van de knoflook. Hét perfecte moment om ons af te vragen of knoflook werkelijk helpt tegen vampiers. Je kent dit begrip vast wel en het is meerdere malen op verschillende manieren in verhalen verwerkt. Maar berust dit op folklore, bijgeloof, literatuur of toch waarheid?
Een teen knoflook kauwen is al voldoende om je een hoop mensen van het lijf te houden. Mijn zelfgemaakte knoflooksaus (die ik altijd beschrijf als afkomstig uit de hel) proef ik de volgende ochtend nog steeds. En dan hoop ik maar dat ik die nacht de muggen verjaagd heb of zelfs gedood. Want muggen zijn als je het mij vraagt de vampiers van deze tijd. Maar helaas, wat blijkt: knoflook verjaagt geen muggen.
De pittige geur van knoflook maakt het meer dan logisch dat het ook echt tegen vampiers werkt. Maar aangezien het al lange tijd aan echte vampiers ontbreekt, moeten we het voornamelijk zoeken in folklore. Vooral in Oost-Europa en dan met name in landen als Roemenië en Hongarije.
Hier zijn een paar redenen waarom knoflook geassocieerd werd met het afweren van vampiers:
- Antibacteriële en geneeskrachtige eigenschappen: Knoflook staat al eeuwenlang bekend om zijn sterke geur en geneeskrachtige werking, vooral tegen infecties. Mensen geloofden dat het kwade geesten en ziekten kon verdrijven. Met een aantal tenen knoflook in een sausje kan je er inderdaad behoorlijk wat mee verdrijven.
- Sterke geur: De doordringende geur van knoflook werd gezien als iets dat onzuivere of demonische wezens zou kunnen afschrikken. Omdat vampiers vaak als “onheilige” of “demonische” wezens werden beschouwd, dacht men dat knoflook hen zou afweren.
- Vampierverhalen en literatuur: In het beroemde boek Dracula van Bram Stoker (1897) wordt knoflook gebruikt om vampiers af te weren, wat het idee verder verspreidde en versterkte in de populaire cultuur.
- Bloedzuigers en parasieten: In sommige regio’s werd knoflook ook gebruikt om bloedzuigende insecten en parasieten af te weren. Omdat vampiers ook bloedzuigers zijn (zij het op een bovennatuurlijke manier), is de link met knoflook snel gelegd.
Morturie
In de verhaalwereld van Dizary komt een volk voor die gelijkenis vertoont met de vampier. Ze leven onder de grond in Turion. In tegenstelling tot een vampier heeft een morturie geen bloed nodig maar de ziel van een mens om te overleven. Ze gebruiken daarvoor een speciaal orgaan waarmee ze hun slachtoffers binnendringen. De verleiding is dan altijd groot om de ziel van een mens te lezen. Maar dat is volgens de traditie van dit volk verboden. Dus de hoofdrolspeelster Tharza in het boek ‘De Zielenlezer van Turion’ doet precies dat.
Conclusie
Het idee dat knoflook vampiers weert, komt dus voort uit een combinatie van folklore, bijgeloof en literatuur. Maar stel nou dat je daadwerkelijk een vampier treft? Wat heb je dan het snelst bij de hand om die griezel op een afstand te houden? Een houten staak? Ik niet. Die zou ik eerst moeten maken van een tak en dan met een mes een punt eraan snijden. Daar ben ik zeker een kwartier mee bezig. Misschien met een zilveren kogel, een met lood gevoerde grafkist, een spiegel, een kruis, een zwarte kat…? Geen van dat alles heb ik op dit moment in huis. Maar wel knoflook. Hah! Dus het is zeker het proberen waard.
Laat me weten hoe het afgelopen is als jij een vampier bent tegengekomen. Als ik niks van je hoor, dan weet ik wel hoe laat het is.
Image by Enrique from Pixabay
Wat is de leesvolgorde? Hoe steken de boeken in elkaar? Waar moet je beginnen? In het volgende artikel leg ik het je uit.
