Het is vandaag 28 oktober en de internationale animatiedag. Een van de animatiefilms uit mijn jeugd die grote indruk op mij maakte was: Lord of the rings van Ralph Bakshi. Vooral de combinatie van live-action en animatie vond ik geweldig.
Maar het maken van de animatie was voor de regisseur een nachtmerrie. Bakshi kan er nog steeds niet naar kijken. De recensies voor zijn geanimeerde Lord of the Rings- film uit 1978 waren toen helaas niet mals. Toch bracht de film een aardige $30,5 miljoen op, tegen een budget van $4 miljoen. Anno 2019 is de film een ware cultklassieker.
De film verlegde grenzen
Sommige mensen in Hollywood vonden het project van Bakshi een rommeltje, maar hij was zijn tijd gewoon ver vooruit. Bijna alle films van Ralph Bakshi verlegden de grenzen van de animatiekunst; zijn kijk op The Lord of the Rings doet dat met verve. De toegepaste technieken in de film waren fascinerend en het schrijven was trouw aan het werk van Tolkien. Maar toch had de film de regisseur bijna kapot gemaakt.
De film gebruikt innovatief Rotoscoping
Wat de film naar mijn idee zo ontzettend tof maakte, was het gebruikt van rotoscoping. Live gefilmde beelden werden naderhand in de animatiestudio nauwkeurig overgetrokken en ingekleurd zodat het getekende karakters leken. De regisseur had nooit begrepen waarom critici niet van zijn proces hielden. De hele animatie-industrie viel over hem heen en de film werd werkelijk aan flarden gescheurd. Ze zeiden dat het de film goedkoop deed ogen en er zouden teveel stijlen in zitten.
Bakshi vertrouwde niemand anders dan zichzelf om ‘The Lord Of The Rings’ aan te passen.
Sinds het midden van de jaren ’70, probeerde Bakshi MGM en United Artists te overtuigen van een deal op de rechten. Volgens Bakshi was het originele script van John Boorman en Rospo Pallenberg 300 pagina’s lang en week het teveel af van het werk van Tolkien. Bakshi beweerde:
“Het was in die tijd helemaal niet zo populair als nu! Bijna niemand kende het – iedereen haatte het. Met moeite lazen ze al die boeken. En daarom kreeg ik het – omdat ik wist dat het geweldig was.“
Het verkrijgen van de rechten was ingewikkeld
Ralph Bakshi worstelde om de rechten van Lord of the rings te krijgen op. MGM wilde in de eerste instantie de drie miljoen dollar terug die ze betaald hadden voor het scenario van Boorman. MGM begreep niets van het script en kende het boek niet, dus ze vroegen Bakshi wat hij wilde doen. Bakshi wilde niets liever dan er een animatiefilm van maken in drie delen. Als hij het geld ermee kon terugverdienen dan mocht hij ermee doen wat hij wilde. Een deal werd uiteindelijk gesloten met United Artists.
Led Zeppelin scoorde bijna de film
Ralph Bakshi benaderde Led Zeppelin met de vraag of ze de filmscore voor hun rekening wilde nemen. Helaas was hun labelcontract zo strikt dat de producers niet de rechten op de muziek van de band kregen.
Mick Jagger wilde Frodo spelen
Mick Jagger dook een keer op in de animatiestudio van Bakshi, in de hoop de rol van Frodo te krijgen. Ha, ha stel je voor wat dat was geworden. Hij was te laat, want alle audio was al lang opgenomen en de live-action scenes werden op dat moment al gefilmd. Bakshi herinnerde herinnerde zich nog wel de rondleiding van Jagger.
“Mijn studio op Hollywood en Vine zat vol met jonge mensen van de universiteit, allemaal net afgestudeerd aan de kunstacademie, een heel jonge groep. Dus ik liep door de studio met Mick Jagger en de meisjes begon te schreeuwen en viel meteen flauw. Ik had 2200-3.000 mensen in dienst, verdeel over vier verdiepingen. Het woord verspreidde zich snel en overal waar Jagger rondliep, kwamen mensen van de ene verdieping naar de andere via de trap. De trap leek het haast te begeven. Zou Jagger een goede Frodo zijn geweest? Volgens Bakshi: “Hij zou een behoorlijk goede Frodo zijn, denk ik. Ik weet het niet.”
Een lunchpauze verpestte bijna de film
Ralph Bakshi wilde de climax van de film in Helm’s Deep in één keer filmen met behulp van negen camera’s. Dit plan mislukte. Het kostte dagen van voorbereiding en de hele ochtend was de crew bezig geweest om alle figuranten aan te kleden. Het duurde erg lang om de juiste compositie op de vloer voor elkaar te krijgen. Eindelijk waren ze dan gereed. Dus Bakshi riep: ‘Rol camera één, rol camera twee, rol camera drie…’ Tegen de tijd dat hij bij camera negen was aangekomen, stond er één van de edelfiguranten in het midden van de set stil. Hij bleek de vakbondsleider en riep: ‘Zo, het is tijd voor de lunch!’ Iedereen wierp de speren neer, gooide de helmen af en liepen weg om te lunchen…
Bakshi maakte de serie niet af omdat hij de producenten haatte
Ondanks de gemengde beoordelingen voor de film, had Ralph Bakshi de optie om een vervolg te maken. In dat deel zou Frodo de ring in Mount Doom gooien. Maar blijkbaar wilde Bakshi niet langer met de producenten omgaan en een vervelende strijd maakte een einde aan zijn droom.
“We waren allemaal van een ander ras. Het leven was te kort om je tijd door te brengen met een groep mensen waar je niet bij wilde zijn. Met andere woorden, mensen die je zo zouden verpesten nadat je zoveel geld voor hen had verdiend. Je wilt niet nog acht jaar met die jongens doorbrengen. Het was geen gemakkelijke beslissing om te vertrekken, omdat ik van Tolkien hield.”
Bakshi kan zijn creatie nog steeds niet aanzien
Hoewel hij heel erg van het werk van Tolkien hield, bezorgde het idee dat hij nog een deel van de film had moeten maken hem nog steeds de kriebels. Zelfs na jarenlange inspanningen te hebben geleverd aan The Lord of the Rings, vindt Ralph Bakshi dat zijn werk niet goed genoeg is. Hij kan zijn film niet bekijken. Hij zei: Allereerst is de animatie niet zo goed. Ik denk altijd dat ik het beter zou kunnen doen als ik genoeg tijd had gehad. Het maakt me bang, wat ik had kunnen doen, wat ik had moeten doen. Het was buitengewoon ingewikkeld allemaal.
Bakshi denkt dat hij de weg heeft geëffend voor Peter Jackson
Uiteraard vormde de animatiefilm van Bakshi een aanloop naar het werk van Peter Jackson. Jackson beweerde de film van Bakshi nooit te hebben gezien voor hij met zijn project begon, maar dat vond Bakshi nogal ongeloofwaardig. Hij bezat nog steeds de rechten, maar niemand had hem ooit gebeld of bedankt. Uiteindelijk zei Jackson dat de eerste film hem inspireerde om door te gaan en de serie te doen. Jackson bleek achteraf heel erg goed naar de animatieversie te hebben gekeken. Als een eerbetoon had hij zelfs een aantal shots één op één overgenomen.
De film kwam uit op 15 november 1978 en had een speelduur van 133 minuten
Het zou mij in elk geval geweldig lijken om van mijn verhaal een animatiefilm te maken. En de huidige stand van de techniek maakt het allemaal een stuk eenvoudiger (misschien). Dus als iemand zich geroepen voelt om mee te werken?…
(Foto’s: United Artists – Ralph Bakshi – New line cinema)